06.02.2023 tarihinde saat 4.17 de Mw: 7.8 büyüklüğünde, merkez üssü Kahramanmaraş Pazarcık olan Deprem ve sonrasında yaklaşık 9 saat sonra Mw. 7.6 büyüklüğünde merkez üssü Kahramanmaraş Ekinözü olan depremler meydana geldi.  20 Şubat 2023 tarihinde Hatay’ın Defne ilçesinde Mw: 6.4 büyüklüğünde bir deprem daha meydana gelmiştir. Birbirini izleyen bu büyük depremlerin ardından bir yıllık bir süreçte söz konusu bölgede farklı büyüklerde 57.000’ni aşkın artçı deprem meydana gelmiş, hala da meydana gelmeye devam etmektedir.

Bu depremler sadece bölgeyi değil tüm ülkemizi, yüreklerimizi, ekonomimizi derinden sarsmıştır.

 Tmmob Jeoloji Mühendisleri Odası 24 Ocak 2020 tarihinde meydana gelen Mw.6.8 büyüklüğündeki Elazığ depreminden sonra “Fay Üzerine Oturan Kentler “ raporlarını hazırlamış, hazırlanan bu raporları Cumhurbaşkanımız başta olmak üzere TBMM Başkanı, TBMM’de grubu bulunan tüm siyasi partilerin genel başkanları, ilgili bakanlar, milletvekilleri, valilikler ile belediye başkanlıklarına göndermiş, olası Afet risklerine dikkat çekilerek depreme ilişkin önlemlerin alınması acilen istenmiştir. Aydın İlimizde raporları hazırlanan bu kentler arasında yer almaktadır.

“Asrın felaketi” olarak kabul edilen bu depremlerden hala ders alınamadığını ibretle izlemekteyiz. Yitirilen canlar, kayıplarımız, ebeveynsiz kalan çocuklar, ortaya çıkan maddi yükümlülükler “kader” bahanesinin arkasına saklanarak geçiştirilmektedir, geçiştirilemez!

Her platformda kamuoyuna söylediğimiz ve gerekli mercilere ilettiğimiz “FAY YASASI” nın hala yürürlüğe girmemiş olması halkımız adına utanç kaynağıdır.

Tarım alanlarını, ovaları imara açan; imar barışı adı altında ruhsatsız yapıları yasal hale getirenlerden hesap sorulmalıdır.

Kadroları arasında Jeoloji mühendisi bulunmayan Belediyelerin afetle mücadelesi inandırıcı değildir.

Yapı Denetim kontrol mekanizmasında yerbilimleri (Jeoloji Mühendisi) asli unsur olarak bulunmalı, yeniden hazırlanacak kanun, yasa ve yönetmeliklerle yerbilimleri inşaat mekanizmasının asli unsuru olarak kabul edilmelidir.

Buradan tüm kamuoyuna tekrar AFET le mücadelenin afet öncesi başladığını hatırlatarak uyarılarımızı tekrarlıyoruz.

Ülkemiz afet sonrası müdahale ve iyileştirmeye odaklanan yapıdan kurtularak afet öncesi tehlike ve risklerinin azaltılması konusuna odaklanmalıdır. Bu amaçla İçişleri Bakanlığı tarafından hazırlıkları yıllardır sürdürülen “Afet Risk Azaltma Kanun Tasarısı” ilgili kişi ve kurumların görüşleri alınarak zenginleştirilmeli ve hızla yasalaştırılmalıdır. 

Aydın kentimizi depremler başta olmak üzere afetlere karşı dirençli hale getirmemiz gerekmektedir. Bu amaçla kamu, yerel idare, jeoloji mühendisleri odası gibi meslek odaları ve halkımızın iş birliği içerinde olduğu uzun soluklu çalışmaların yapılmasına ihtiyaç vardır.

Mevcut yapı stokunun deprem anındaki davranışı,  üzerlerinde bulundukları zeminin jeolojik şartları dikkate alınarak ortaya çıkarılmalıdır. Bahsi geçen çalışmalar ilgili tüm meslek disiplinleri ile ortak yapılmalıdır.

Kentimizdeki alt yapılar ( kanalizasyon, elektrik, doğalgaz ve yollar ), aktif fay hatlarına da dikkat edilerek jeoloji  ( Yer bilimi ) biliminin gösterdiği şekilde Afete karşı uygun hale getirilmelidir.

Depremler başta olmak üzere afetlerle mücadele, baştan sona kadar bir bütün olarak planlanıp zamana yayılarak uygulanmalıdır. Tüm süreçlerde yönetsel ve toplumsal afet, risk yönetimi ve afet algısı eğitim süreçleri esas ve sürdürülebilir olmalıdır.

Aydın kentimizi depreme dirençli hale getirecek, mekanları kullanabilir hale getirebilecek ve gerekli alt yapıyı oluşturabilecek bilgi birikim ve algıya sahip yönetim modelini el birliği ile oluşturmamız gerekmektedir.

TMMOB JEOLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI olarak bir kez daha ifade ediyoruz ki; Doğa olaylarının afete dönüşmesi "kader" değildir ve toplumsal acıların tekrar tekrar yaşanmaması bizim elimizdedir. Doğa kaynaklı olayların afete dönüşmemesi ve ülkemizde yaşanan acıların tekrarlanmaması için doğa ve teknoloji kaynaklı afet risklerine karşı “etkin bir mevzuat altyapısını, güçlü kurumsal yapılanmayı, afet güvenliğini önceleyen bir ekonomiyi, tedbirleri kararlılıkla uygulayan bir siyaseti ve afet farkındalığı yüksek bir toplumu” yaratmak ve bu yolda ilerlemek zorundayız.

TMMOB JEOLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI AYDIN İL TEMSİLCİLİĞİ